1. Jakie zastosowanie praktyczne w starożytności miała wiedza o ruchach ciał niebieskich?
Zaznacz znakiem „x” trzy poprawne odpowiedzi.
A. opracowanie kalendarza
B. orientacja w terenie i na morzu
C. wyznaczanie kierunków świata
D. określanie sił przyciągania ziemskiego
E. wprowadzenie sztucznych satelitów na orbity okołoziemskie
Odpowiedzi: A, B, C
2. Odczytaj i wypisz wszystkie informacje zamieszczone na kartce z kalendarza.
A. Dzień miesiąca
B. Miesiąc
C. Rok
D. Imieniny
E. Godzina zachodu Słońca
F. Dzień roku
G. Faza Księżyca
H. Godzina wschodu Słońca
I. Dzień tygodnia
3. Która z poniższych ilustracji przedstawia twórcę teorii heliocentrycznej?
Napisz pod właściwym portretem nazwisko tego uczonego.
A. Mikołaj Kopernik B. …………..………………
4. Zaznacz znakiem „x” model przedstawiający teorię heliocentryczną.
Uzasadnij odpowiedź.
A. B.
Odp: B
Odpowiedź: Ziemia porusza się wokół Słońca
5. Prawo powszechnej grawitacji mówi, że wszystkie ciała we Wszechświecie oddziałują na siebie siłą grawitacji, której wielkość zależy od masy tych ciał i od odległości między nimi. Uzupełnij zdania podanymi określeniami w odpowiedniej formie gramatycznej:
większa, mniejsza.
Siła grawitacji jest tym większa, im …większe… są masy oddziałujących ciał i im ...mniejsza… jest odległość pomiędzy tymi ciałami.
6. Wśród podanych przykładów różnych oddziaływań między ciałami zaznacz
znakiem „x” oddziaływania grawitacyjne.
A. magnes sztabkowy przyciągający szpilki
B. jabłko spadające z drzewa X
C. Ziemia krążąca dookoła Słońca X
D. magnes podkowiasty przyciągający opiłki żelaza
E. uginanie się resorów w autobusie
7. Przyporządkuj nazwom ciał niebieskich oznaczonych cyframi właściwe im opisy oznaczone literami.
1. PLANETA A. Ciało niebieskie, które świeci i grzeje
2. GWIAZDA B. Ciało niebieskie krążące wokół Słońca
3. KOMETA C. Ciało niebieskie obiegające planetę
4. SATELITA D. Ciało niebieskie z jądrem i długim warkoczem
5. GALAKTYKA E. Olbrzymie skupiska gwiazd
1. …B.… 2. …A.… 3. …D..… 4. …C.… 5. …E…
8. Na podstawie rysunku przedstawiającego planety Układu Słonecznego odpowiedz
na pytania.
A. Ile planet wchodzi w skład Układu Słonecznego? …9……
B. Która z planet jest największa? ……Jowisz……
C. Która planeta leży najbliżej Słońca? …Merkury……
D. Które planety sąsiadują z Ziemią? …Wenus i Mars…
E. Która planeta najwolniej obiega Słońce? …Pluton……
9. Przyporządkuj nazwiska astronautów ich dokonaniom, które były ważnymi
wydarzeniami w historii podboju kosmosu.
1. Pierwszy człowiek w kosmosie A. Mirosław Hermaszewski
2. Pierwszy Polak w kosmosie B. Jurij Gagarin
3. Pierwszy człowiek na Księżycu C. Edwin Aldrin
4. Drugi człowiek na Księżycu D. Neil Armstrong
1. B.… 2. A… 3. D… 4. …C
10. Drogę, którą w ciągu roku przebywa Słońce na niebie, podzielono na 12 równych części. Ich nazwy pochodzą od nazw gwiazdozbiorów. Są to tak zwane znaki zodiaku.
Poniższe ilustracje przedstawiają niektóre znaki zodiaku. Napisz pod każdym
z nich jego nazwę.
Waga
Bliźnięta
Skorpion
Panna
11. Oceń, czy zdania są prawdziwe, czy fałszywe, wpisując w kratki literę P (prawda)
lub F (fałsz).
A. Układ Słoneczny jest częścią galaktyki, zwanej Drogą Mleczną. P
B. Planety świecą własnym światłem. F
C. Wielka Niedźwiedzica jest gwiazdozbiorem. P
D. Merkury, Wenus, Ziemia, Mars to planety zbudowane z gazu. F
E. Księżyc nie ma atmosfery. P
12. Wybierz i zaznacz znakiem „x” te miasta, w których żył i pracował Mikołaj Kopernik.
A. Poznań
B. Kraków X
C. Frombork X
D. Olsztyn X
E. Zakopane
F. Rzeszów
G. Lidzbark Warmiński X
13. Dzieło Mikołaja Kopernika, w którym ogłosił teorię heliocentryczną, zostało wydane w 1543 roku.
Podaj tytuł dzieła i wiek, w którym zostało opublikowane.
Tytuł dzieła: De revolutionibus orbium coelestium
Wiek: XVI
14. Planeta Ziemia jest dotychczas jedyną znaną „żyjącą planetą” Układu Słonecznego.
Wymień 4 czynniki warunkujące życie na Ziemi.
A. Odpowiednia temperatura
B. Woda
C. Węgiel
D. Światło słoneczne
15. Uzupełnij zdania:
Planety Układu Słonecznego krążą wokół Słońca po torach zwanych ...orbitami…. .
Siła, która powoduje ten ruch, nazywa się siłą grawitacji .
16. Zaznacz znakiem „x” poprawną odpowiedź: Zjawisko powszechnego ciążenia, czyli grawitacji, odkrył:
A. Mikołaj Kopernik
B. Galileusz
C. Isaac Newton X
D. Johannes Kepler
17. Na orbity okołoziemskie wysłano tysiące sztucznych satelitów naukowo-badawczych, meteorologicznych, radiokomunikacyjnych.
Wymień trzy zastosowania sztucznych satelitów, z których korzystasz na co dzień.
A. GPS
B. Telewizja satelitarna
C. Zdjęcia satelitarne
18. Wyjaśnij, w jaki sposób można się przekonać o istnieniu pola grawitacyjnego?
Odpowiedź: …Można podrzucić piłkę, która po chwili spadnie na Ziemię, przyciągana siłą grawitacji…
