Syn Semele (królewny Teb, córki Harmonii i Kadmosa) i Zeusa. Bóg wina, winorośli, dzikiej natury i płodności oraz natchnienia i sztuk pięknych.Jego symbole to gałąź winorośli, tyrs, maski, penis, kozioł i byk.Przedstawiany jest w dwóch postaciach – jako dojrzały mężczyzna z brodą w powłóczystych szatach albo młody mężczyzna z odkrytą klatką piersiową otoczony bluszczem i winną latoroślą z kiściami winogron z orszakiem towarzyszących Mu Menad. Jako młodzieniec pojawia się też w wieńcu, z pucharem i tyrsem na wozie zaprzężonym z pantery.Zeus miał romans z Semele, jednak nigdy nie ukazywał się w swojej prawdziwej postaci. Hera namówiła Ją żeby kazała pokazać się kochankowi, aby udowodnił, że rzeczywiście jest Bogiem – wtedy Zeus przemienił się w piorun i zabił tym samym Semele, która była w ciąży. Dziecko przeżyło i zostało zaszyte w udzie Zeusa przez – zależnie od wersji – samego Zeusa lub Hermesa. Dionizos urodził się na Górze Pramnos na Wyspie Ikaria.Wychowywany w przebraniu dziewczynki – miało to być ukrycie przed Herą.Są dwie wersje Mitu o tym, kto Go wychowywał. Wedle pierwszej Bóg ten był wychowywany przez Sylena, Zgodnie z drugą został dany Hermesowi a On oddał Dionizosa Ino i Atamasowi; gdy Hera zesłała na nich szał, Zeus przeniósł Boga pod opiekę Nimf na Górze Nysa.Odkrył szczep winorośli i jego użytek.Hera zesłała na Niego obłęd, w którym przemierzał różne kraje i wprowadzał uprawę winorośli. Pierwszym krajem, który odwiedził był Egipt. W Damaszku ukarał króla Damaszku, który nie chciał uznać Jego kultu, obdzierając go żywcem ze skóry. Później poznał Indie, "kraj sennych dziwów". Po powrocie do Frygii Rea uwolniła Go od obłędu.Dionizos zaczął wprowadzać w Grecji swój kult, jednak często napotykał na sprzeciw. W Tebach czczeniu tego Boga sprzeciwiał się Penteus – za karę Dionizos zesłał szał na Menady (wśród których była matka króla) i te rozszarpały żywcem władcę.W Orchomenos córki Minyasa nie chciały pobiec z innymi kobietami tańczyć na cześć Dionizosa - zostały w domu i przędły. Wtedy z woli Dionizosa ich pokój napełnił się widmami dzikich bestii, na wrzecionach pokazały się winorośle a pokój rozbrzmiał głosami niewidzialnych Menad. Kobiety oszalały i już w szaleństwie rzucały losy, która z nich ma złożyć ofiarę Dionizosowi - wypadło na Leukippe, której syna rozszarpały w dionizyjskiej ofierze.W Tracji Tetyda uratowała Dionizosa przed królem Lykurgosem, który pogrążył się w obłęd. Lykurgos ściął sobie nogę myśląc, że ścina winną latorośl i tak samo postąpił z nogą syna. Dodatkowo Trację nawiedził nieurodzaj - Wyrocznia kazała zabić Lykurgosa, a poddani rozszarpali go końmi.Bóg udał się w drogę morską do Naksos. Na statku kapitan chciał Go sprzedać jako niewolnika, ale wtedy statek oplotła winorośl i Dionizos ukazał swoją Boskość. Na Wyspie Naksos Dionizos poślubił Ariadnę porzuconą tam przez Tezeusza. Z Naksos udał się do Argos, gdzie władca też nie chciał Go uznać, ale zesłał obłęd na wszystkie kobiety i ustąpił dopiero po wybudowaniu Mu Świątyni. Świat uznał w końcu potęgę Dionizosa.Wstąpił na Olimp – tam miejsca ustąpiła Mu Hestia.Dionizos poszedł też do Hadesu i ofiarował Persefonie-Korze i Hadesowi mirt, jednocześnie prosząc, aby została uwolniona z Hadesu Jego matka Semele. Prośba Boga została spełniona i uwolniona matka pod imieniem Tyone trafiła na Olimp.Dionizos jest czczony z Demeter i Korą-Persefoną w Eleusis, jest też czczony z Apollonem w Delfach.Częścią kultu tego Boga są przedstawienia teatralne związane z Dionizjami.Ku czci Boga Dionizosa obchodzi się kilka Świąt.Wielkie Dionizje obchodzi się na wiosnę, są to Święta miejskie. Ich częścią są chóry mężczyzn i chłopców (które dały początek tragedii i komedii w teatrze greckim). Małe Dionizje pod koniec grudnia, na wsi, kiedy otwiera się naczynia z młodym winem.Inne Święta Dionizosa to Antesterie na przełomie lutego i marca i Lenaje na przełomie stycznia i lutego orazc Oschoforie (winobranie).Istnieją Misteria Dionizosa.W Starożytnej Grecji istniała grupa Religijna Orfików, którzy mieli własną wersję Mitu o Dionizosie. Bóg ten miał być synem Zeusa i Kory-Persefony. Ich dziecko nazywało się Zagreus i miało - przejmując władzę od Zeusa - zapewnić światu wieczną szczęśliwość. Siedmiu Tytanów, wrogów Zeusa, wywabiło małego Zagreusa z kołyski w pieczarze na Wyspie Ida, nęcąc Go zabawkami, i rzucili się na Niego, chcąc Go zabić. Zagreus kilka razy zmieniał postać, usiłując się im wymknąć. Wcielał się po kolei w Zeusa, Kronosa, lwa, konia, węża, tygrysa i byka. Jednak w ostatnim wcieleniu Tytani schwytali Go, ugotowali i zjedli małego Zagreusa (według jednej z wersji zrobili to za namową Hery). Za karę Zeus spalił ich piorunem a z popiołu powstali ludzie.Mają więc w sobie cząstkę zła (po Tytanach) i Boskości (po Dionizosie). Dzięki specjalnym oczyszczeniom można rozwinąć w sobie cząstkę Boską.Rea albo Atena ocaliła serce Zagreusa, które albo połknął Zeus i potem spłodził z Semele Dionizosa albo połknęła Semele z woli Zeusa i z niego narodził się Dionizos który jest znany z Mitologii Greckiej.
