Jego imię znaczy Dymiące Zwierciadło(jest nazywany także Metzli).To Bóg Czarodziej, potrafi odgadywać ludzkie przeznaczenie, zmienności losu, nocy i północnej strony świata, zemsty, ciemności, grzechu, zła. Wynalazł ogień, przewodzi magom i wojownikom. Przedstawiany jest z czarnym ciałem i twarzą pomalowaną w żółto-czarne pasy, z Lustrem zamiast nogi (czasami zamiast Zwierciadła jest wąż) i z nożami obsydianowymi albo krzemiennymi, czasem ma Lustro na klatce piersiowej (które czasami dymi). Pod postacią Jaguara związany z nocą.Jego imię odnosi się do Zwierciadeł z obsydianu używanych do wywoływania proroctw i szamańskich rytuałów. Był Słońcem Ziemi w pierwszej epoce świata.Najpierw współpracował z Quetzalcoatlem a potem z Nim walczył. Razem z Quetzalcoatlem stanął do walki z ziemskim potworem i oddzielił Niebo od Ziemi - w czasie tej walki stracił stopę, którą zastępowało dymiące Zwierciadło albo ciało węża.Później obaj stanęli do walki. Tezcatlipoca najpierw zniszczył autorytet swojego przeciwnika, a potem zmusił Go do wygnania i samobójstwa. Odpowiada za powstanie przydomku Quetzalcoatla – Upierzony Wąż, bo namówił Go do noszenia kolorowej maski z zielonymi piórami. Poderwał też Jego córkę, poślubił Ją, a potem zesłał szaleństwo na poddanych Quetzalcoatla, bawiących się na Jego weselu. Sprawił również, że całe ich pożywienie stało się kwaśne i w kraju zapanował głód. W obliczu tych nieszczęść Quetzalcoatl zdecydował się odejść ze swojego szczęśliwego państwa i pozostawić je w rękach Tezcatlipoci.W czasie zmagań został wrzucony przez Quetzaltcoatla do oceanu, jednak nie utonął, dopłynął do plaży i chciał zemsty, więc znowu starł się z Quetzalcoatlem - tym razem powalił Go i rozpętał burzę, która zamieniła ludzi w małpy (skończyło to jedną z epok świata).Bóg ten ma wiele postaci: Yaotl (Wróg), Tepeyollotl (Serce Góry), Titlacahuan (Ten Którego Niewolnikami Jesteśmy), Necoc Yaolt (Wróg Dwóch Stron), Moquehqeloa (Ten Który Bawi Się Kosztem Innych), Nezahualpilli – Książę Poszczący.Tezcatlipoca "czerwony" utożsamiany jest z Xipe Totec – Bogiem światłości (w wierzeniach mieszkańców Huexotzinco i Tlaxcali nosi nazwę Camaxtle, jest tam najważniejszym z Bogów). Tezcatlipoca "czarny" to jednonogi Bóg nocy i zachodzącego słońca (stracił stopę gdy zbyt szybko zatrzasnęła się za Nim brama do Mictlanu).Bóg ten ma szacunek u władców.Jest jednym z czterech synów męsko - żeńskiego Bóstwa, Ometeotl.To główne Bóstwo czczone w Texcoco.Kult i uroczystości na Jego cześć różnią się od innych:Posąg Tezcatlipoci pozostaje w ukryciu, a raz do roku składa się Mu ofiarę z mężczyzny i czterech młodych kobiet. Na rok przed uroczystością wybiera się najpiękniejszego jeńca wojennego. Pobiera on nauki z muzyki i etykiety dworskiej. Grając na flecie i przechadzając się ulicami miasta jest czczony niczym sam Tezcatlipoca, którego wcielenie uosabia. Na miesiąc przed dniem ofiary przydziela się mu cztery piękne dziewczyny, które przebiera się za Boginie i które spełniają rolę żon wcielenia Boga. Dziewczęta te spełniają każde jego życzenie. W dniu ofiary staje na czele procesji, której towarzyszy radosny nastrój. Kiedy orszak dociera do Świątyni, jeniec ten wchodzi śladami ośmiu kapłanów na szczyt Piramidy, po drodze porzucając swoje flety. Na szczycie Piramidy jest kładziony na kamieniu ofiarnym i wyrywa się mu serce. Potem ciało znosi się ze schodów (a nie zrzuca).
